Brześć Kujawski – miasto pełne uroku

Brześć Kujawski to miasto pełne osobliwego uroku. Pełne jest przepięknych zabytkowych obiektów o historycznym znaczeniu. Położone jest obecnie w granicach powiatu włocławskiego nad rzeką Zgłowiączką. W przeszłości było to miasto królewskie. Lokacja miała miejsce już w 1250 roku. Pierwotny gród a potem zamek były miejscem licznych popisów szlachty. Brześć był siedzibą książąt kujawskich, to także tu urodził się król Władysław Łokietek. W XII wieku, kiedy to trwał ostry spór Polsko-Krzyżacki o Gdańsk miasto było kilka razy atakowane przez zakon. Przez pewien czas znajdowało się także pod okupacją najeźdźców.

Historyczne zabytki Brześcia – co warto zwiedzić?

Zwiedzanie i wycieczki po Brześciu Kujawskim trudno sobie wyobrazić bez trasy szlakiem miejscowych zabytków i pamiątek po bogatej przeszłości.

Plac Władysława Łokietka z pomnikiem władcy

Plac położony jest w centralnej części miasta. Mieści się naprzeciwko miejskiego ratusza i jest jednym z najstarszych zabytkowych tutejszych miejsc. Dziś plac zachwyca swoim widokiem. Dzięki dużej ilości drzew, ławeczek oraz zadbanych klombów jest to miejsce lubiane i bardzo popularne nie tylko wśród przyjezdnych ale i mieszkańców, którzy mogą tu odpocząć i się zrelaksować. Na historycznym czworobocznym placu, można dziś podziwiać także wykonany w czasach współczesnych pomnik tego wielkiego Króla, który swoim panowaniem zakończył okres rozbicia dzielnicowego na ziemiach polskich. Pomnik odsłonięto 27 września 2008 roku z okazji 677 rocznicy bitwy pod Płowcami. Projekt rzeźby stworzył artysta rzeźbiarz Tadeusz Wojtasik. Monument przedstawia Władysława Łokietka w polowym stroju Lewa ręka postaci wspiera się na mieczu, natomiast oparciem dla prawej jest tarcza herbowa z orłem piastowskim.

Ciekawostką wartą zaznaczenia jest fakt obecności pod pomnikiem Łokietka kapsuły czasu zawierającej przekaz dla przyszłych pokoleń na temat życia dzisiejszych mieszkańców.

Pozostałości murów oraz fortyfikacji miejskich

Najstarsze mury obronne Brześcia Kujawskiego powstały już w XIV wieku. W kolejnych latach przebudowali je okupujący miasto Krzyżacy i ten fragment fortyfikacji można poznać po charakterystycznym gotyckim układzie cegieł. Na skutek najazdu szwedzkiego w XVII wieku mury uległy częściowemu zniszczeniu. Aż do XVIII wieku przetrwała jednak ich część wraz z dwiema bramami. Ocalałe do dziś resztki wkomponowane są w nowszą zabudowę, w później powstałe budynki, tworząc ciekawą architektonicznie całość.

Do dzisiejszych czasów zachowały się tylko fragmenty dawnych murów miasta z różnych okresów jego historii. . Mury obronne kiedyś otaczały miasto półkolem opierając się na wysokiej skarpie rzeki Zgłowiączki. Ich pozostałości ładnie wtopiły się w nowsze zabudowania.

Podominikański zespół klasztorny

Ze wszystkich fragmentów murów największe, które  zachowały się do dnia dzisiejszego znajdują się przy zespole klasztornym należącym kiedyś do Dominikanów. Znajdujący się tu kompleks składa się z kościoła i klasztoru ufundował w 1264 roku Kazimierz Konradowic. Budowle te jednak nie wyglądają dziś tak jak pierwotnie, gdyż na przestrzeni dziejów ulegały wielokrotnie niszczeniu. Sam kościół pw. św. Michała Archanioła posiada przebudowane w późniejszym czasie elementy neobarokowe. Były także przebudowywane wraz ze zmieniającymi się trendami i koncepcjami kolejnych lokalnych władców i zarządców.

Wchodzący w skład kompleksu kościół powstał w drugiej połowie XIV wieku. Początki klasztoru natomiast sięgają prawdopodobnie wieku XVI. Dominikanie zmuszeni byli opuścić swoje obiekty w połowie XIX wieku, po tym jak rosyjskie władze dokonały w 1863 roku kasaty klasztoru. Aktualnie rezyduje tu ss. Elżbietanki. Kościół po dziś dzień imponuje. W jego centrum przy głównym ołtarzu można zobaczyć okazały obraz Matki Boskiej Różańcowej z XVII wieku. Obecnie jest kościołem filialnym należącym do parafii św. Stanisława Biskupa.

Ratusz

Budynek urzędu miejskiego, jaki widzimy obecnie nie jest tym, który istniał tu pierwotnie. Oryginalny budynek ratusza usytuowany był na środku rynku, był to budynek wzniesiony w stylu gotyckim. Obiekt uległ znaczącym zniszczeniom podczas potopu szwedzkiego. Na początku lat 20.tych XIX wieku jego pozostałości rozebrano w związku z regulacją miasta prowadzoną w 1823 roku. Obecny, stojący przy rynku klasycystyczny budynek wzniesiony został w 1824 roku. Autorem projektu i aranżacji nowego ratusza był Henryk Marconi.

Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa

Ta zbudowana w gotyckim stylu świątynia powstałą około roku 1253. Była kilkukrotnie w późniejszych wiekach w XVIII, XIX, XX w. przebudowywana, w związku z czym obecny wygląd jest sumą i wypadkową tych zmian. Na przestrzeni dziejów kilkukrotnie kościół też trawiły pożary, co wymuszało później dodatkowe odbudowy. Na początku XVIII wieku, w 1710 roku świątynia zyskała charakterystyczne barokowe elementy, a na początku XX wieku została regotycyzowana. W swoim obecnym kształcie budowla jest trójnawowa. Wewnątrz posiada typowe sklepienia kolebkowe, a także wsparty na filarowych arkadach muzyczny chór w neogotyckim stylu. W okresie 1925-1927 świątynia zyskała modernistyczną polichromię za sprawą pracy Juliana Makarewicza. Na zabytkowe wyposażenie oraz elementy wystroju składają się powstałe między 1908 a 1911 witraże zaprojektowane przez Konrada Krzyżanowskiego oraz pochodzące z 1917 roku ołtarze. Dużo starsze są inne elementy. Między innymi płaskorzeźba Pokłonu Trzech Króli w późnogotyckim stylu powstała około roku 1520 w, przedstawiająca Chrystusa Zmartwychwstałego barokowa rzeźba z początków XVIII wieku, monstrancje z XV i XVIII wieku, a także stare kielichy, ornaty oraz wota. Na zewnątrz, na jednej ze ścian zakrystii widzimy płytę nagrobną pochodzącą z roku 1600.

Zamek

Brzeski zamek w swojej historii przeżywał w dwóch okresach najlepszą koniunkturę. Pierwszy raz, gdy w późnym średniowieczu był jednym z najistotniejszych ogniw służących do realizacji antykrzyżackiej polityki. Drugi sprzyjający dla miasta czas to druga połowa XVI wieku. Wówczas to miejski zamek stał się starościńską rezydencją Mieleckich.

Obecnie na dawnym wzgórzu zamkowym można zobaczyć tylko szczątkowe pozostałości dawnego gotyckiego zamku z połowy XIV wieku ufundowanego przez Kazimierza Wielkiego. Twierdza uległa praktycznie całkowitemu zniszczeniu podczas potopu szwedzkiego z roku 1657. Do dziś ocalał tylko drzeworyt sporządzony przez jednego ze szwedzkich wojskowych przedstawiający wygląd zamku przed jego ostatecznym zniszczeniem. W 1800 roku miejsce to zostało przebudowane przez pruskie władze zaborcze pod kątem budowy więzienia karnego. Użyto w tym celu materiałów z rozbiórki starej twierdzy. Zdecydowano się na częściowe zachowanie pierwotnych XIV wiecznych piwnic. Postawiony tu wówczas prostokątny budynek D więzienia posiada naczółkowy dach oraz frontową elewację a na jej zwieńczeniu trójkątny przyczółek. Po odzyskaniu niepodległości w 20-leciu międzywojennym obiekt ten zyskał dodatkowe cechy klasycystyczne. Nie wszystko jednak z dawnych lat jest stracone. Miłośnik historii dostrzeże ślady dawniejszych dziejów oglądając piwnice oraz przyziemie budynku, które są pozostałością dawnej warowni zamkowej.

Pozostałości neolitycznej osady – co zobaczysz tuż poza miastem?

W odróżnieniu od powyżej opisanych atrakcji, ta znajduje się w okolicy miasta, nad jeziorem Smętowo. Będzie to z pewnością ogromna gratka dla pasjonatów starożytnej, przedchrześcijańskiej historii tych terenów. Warto więc to miejsce włączyć do planu zwiedzania Brześcia i jego najbliższej okolicy.

Nad wspomnianym jeziorem odkryte bowiem zostały pozostałości prehistorycznego osadnictwa. Osadę datuje się na V tysiąclecie przed naszą erą. Zamieszkującą tu wówczas grupę nazwano społecznością „długich domów”, wszystko za sprawą podłużnych trapezowych chat, jakie ludzie Ci budowali i w których mieszkali. W tym okresie na terenie od Kujaw przez Wielkopolskę, ziemię lubuską po dolną Odrę pojawić się miała według archeologów grupa „brzesko-kujawska”. W okolicach Brześcia jak dotąd znaleziono najwięcej pozostałości osiedli tej grupy ludności. Badacze uważają, że społeczność ta jest potomkami najstarszych znanych na tym obszarze grup rolniczych, które stosowały wstęgowe tradycje ornamentowe przy zdobieniu naczyń ceramicznych. O związku jednych z drugimi świadczy też rodzaj wznoszonych przez nie budowli mieszkalnych. Domostwa w przypadku najstarszych społeczności „wstęgowych” miały kształt wydłużonego prostokąta. Te odnalezione nad jeziorem Smętowo miały z kolei bardzo zbliżony kształt wydłużonego trapezu długiego na 10,5 do nawet 48 metrów. Jak pokazały badania w okresie szczytowego rozwoju lokalnej osady mieszkało tu około 70 osób w osadzie liczącej 10 domów. Oprócz samych budynków mieszkalnych archeolodzy odkopali tu też obiekty typowo gospodarcze oraz cmentarz będący miejscem pochówku zmarłych członków grupy.

Rozrywka, wypoczynek i rekreacja – co zwiedzić, gdzie odpocząć?

Leżaki i parasole przy podmiejskim jeziorze

Jesienią 2020 roku przy znajdującym się poza ścisłym centrum miasta jeziorze Smętowo pojawiła się nowa lokalna atrakcja. Nad brzegiem jeziora stanęły istnie hawajskie elementy. Miejsce to ma w założeniu przyciągać ludzi zwłaszcza w wiosenno-letnim okresie. Mieszkańcy oraz przyjezdni otrzymali do dyspozycji wygodne leżaki  oraz stylizowane na hawajskie parasole. Jest tu też miejsce do ćwiczeń dla dorosłych oraz dzieci. Miejsce to to świetna alternatywa dla spędzania wolnego czasu w domu lub mieście. Zbudowane tu atrakcje mają wyciągnąć ludzi na zewnątrz. W ramach tego samego budżetu obywatelskiego w roku 2020 powstał też w okolicy Part Street Workout, dzięki któremu można popracować nad własną kondycją. Na postawionej konstrukcji można ćwiczyć podciąganie lub wykonywać pompki lub inne ćwiczenie typowo gimnastyczne.

Teren sportowo-rekreacyjny w Rzadkiej Woli

Na terenie gminy Brześć w Rzadkiej Woli specjalnie z myślą o najmłodszych powstał nowy plac zabaw. Na jego wyposażeniu jest między innymi piaskownica, huśtawka, bujak a także karuzela i ujeżdżalnia. Jeżeli więc masz małe dzieci miejsce to jest idealne na weekendowy odpoczynek. Podczas gdy Twoje pociechy będą dobrze się bawić Ty nie musisz wcale się nudzić, gdyż tuż obok jest też przeznaczona dla młodzieży i dorosłych polowa siłownia, na której możesz potrenować.

Brześć Kujawski i okolice – gdzie zadbasz o zdrowie i zregenerujesz swój organizm?

Jeśli jesteś w okolicy Brześcia Kujawskiego w ramach swojego wypoczynku i zwiedzania regionu możesz skorzystać z któregoś z tutejszych uzdrowisk.

Jutrzenka Medical SPA

Jednym z nich jest działające od 2015 roku Jutrzenka Medical SPA w miejscowości Wieniec-Zdrój przy ulicy ul. Brzozowej 1. Centrum to oferuje wysoki komfort leczenia oraz rehabilitacji właściwej dla uzdrowisk. Jest to równocześnie sanatorium oferujące swoim gościom pokoje o wręcz hotelowym standardzie. Zapewnia to odwiedzającym wręcz idealne warunki. Ośrodek mieści się w 4-kondygnacyjnym budynku i oddaje do dyspozycji odwiedzających 494 pokoje, 1 lub 2 osobowe, a także pokoje rodzinne i apartamenty. Wszystkie oczywiście bogato i nowocześnie wyposażone w niezbędny sprzęt umilający czas. Obiekt posiada udogodnienia specjalnie z myślą o osobach niepełnosprawnych. Można skorzystać z jednej z dwóch komfortowych jadalni oraz szeregu zabiegów zdrowotnych. Obiekt łączy się podziemnym tunelem bezpośrednio z obiektem Hutnik oraz Zakładem Przyrodolecznictwa gdzie można między innymi skorzystać z basenu.

Z dodatkowych atrakcji w obiekcie warto wymienić piękny Aquapark wraz ze strefą basenów i saun, Centrum Medical SPA oraz kręgielnię z bilardem. Do dyspozycji gości jest ponadto sala restauracyjno-taneczna, pub kawiarnia oraz bar. Niezbędne leki i inne rzeczy możesz zakupić w aptece lub znajdującym się na terenie obiektu sklepie Pewex. W wolnym czasie można odwiedzić sklep jubilerski lub skorzystać z salonu kosmetycznego.

Powyższe zestawienie nie wyczerpuje listy propozycji do zwiedzania i zobaczenia podczas wizyty w Brześciu Kujawskim oraz jego okolicach. Ze względu na specyfikę miasta i jego niedużą wielkość największymi walorami będą tu między innymi atrakcje historyczne w postaci zabytków oraz szeroko rozumiana turystyka. Na przyjezdnych czekają hotele z miejscami noclegowymi oraz cały szereg lokali gastronomicznych, restauracji oraz kawiarni gdzie każdy może spędzić miło czas.